خانه گردشگری با چشم باز

معرفی گونه‌های در معرض خطر در جنگل‌های شمال        

جنگل‌های هیرکانی، با قدمتی بیش از ۴۰ میلیون سال، یکی از کهن‌ترین جنگل‌های جهان و مأمن بسیاری از گونه‌های نادر و بومی هستند. با این حال، عوامل انسانی و طبیعی موجب شده‌اند که تعدادی از گونه‌ها در معرض خطر انقراض قرار گیرند. در این بخش با لیست گونه‌های در معرض خطر جنگل‌های هیرکانی آشنا می‌شویم:

پستانداران در معرض خطر

پلنگ ایرانی (Panthera pardus tulliana): یکی از نمادهای حیات وحش ایران که به دلیل تخریب زیستگاه، شکار غیرقانونی و کمبود طعمه جمعیت آن به‌شدت کاهش یافته و در فهرست گونه‌های در حال انقراض قرار دارد.

خرس قهوه‌ای (Ursus arctos): به علت کاهش قلمرو و افزایش برخورد با انسان در فهرست گونه‌های آسیب‌پذیر قرار دارد.

شوکا (Capreolus capreolus): گوزن کوچک‌جثه‌ای که به‌دلیل شکار بی‌رویه و تخریب زیستگاه، جمعیت آن کاهش یافته است و در محدوده‌های خاصی از جنگل‌های هیرکانی زندگی می‌کند.

گوزن زرد ایرانی (Cervus elaphus maral): یکی از گونه‌های نادر که تنها در برخی مناطق جنگل‌های هیرکانی یافت می‌شود و در معرض خطر انقراض است.

سمور جنگلی (Martes foina): پستانداری کمیاب که به‌شدت وابسته به پوشش جنگلی انبوه است و به‌دلیل تخریب جنگل‌ها و کاهش منابع غذایی، در معرض تهدید قرار دارد.

پرندگان در معرض خطر

قرقاول خزری (Phasianus colchicus): یکی از پرندگان بومی و نمادین جنگل‌های شمال ایران که شکار بی‌رویه آن را در معرض خطر قرار داده است.

عقاب طلایی (Aquila chrysaetos): پرنده‌ای شکاری که با کاهش منابع غذایی و زیستگاه‌های مناسب، جمعیت آن کاهش یافته است.

دارکوب سیاه (Dryocopus martius): برای زندگی به درختان کهن‌سال نیاز دارد و با کاهش این منابع، در معرض تهدید قرار گرفته است.

گیاهان نادر جنگل‌های هیرکانی

شمشاد هیرکانی (Buxus hyrcana): درختچه‌ای بومی که به‌دلیل بیماری بلایت و آفت شب‌پره شمشاد، به‌شدت آسیب دیده است.

سرخدار (Taxus baccata): درختی بسیار ارزشمند و کمیاب که چوب آن در معرض برداشت بی‌رویه قرار دارد.

افرا مازندرانی (Acer mazandaranicum): گونه‌ای بومی و در معرض خطر که جمعیت آن به‌شدت کاهش یافته است.

نراد (Abies alba): یکی از گونه‌های مخروطیان بومی هیرکانی که در برخی مناطق در معرض تهدید است.

سرو خمره‌ای (Cupressus sempervirens): از گونه‌های باستانی و باقی‌مانده از دوران‌های یخبندان، که محدود به مناطق خاصی در جنگل‌های هیرکانی است.

دوزیستان و خزندگان نادر

سمندر خزری (Neurergus crocatus): دوزیستی کمیاب که در نهرهای دائمی با پوشش جنگلی زندگی می‌کند و به دلیل تخریب زیستگاه در معرض خطر است.

مارمولک استاینر (Darevskia steineri): گونه‌ای بومی و نادر که تنها در جنگل‌های هیرکانی یافت می‌شود.

دلایل تهدید گونه‌های جانوری و گیاهی

اگرچه جنگل‌های هیرکانی از غنی‌ترین زیست‌بوم‌های ایران و جهان به شمار می‌روند، اما فشارهای متعددی باعث شده بسیاری از گونه‌ها در مسیر انقراض قرار بگیرند. بررسی دقیق دلایل تهدید گونه‌های جنگلی شمال می‌تواند به درک بهتر وضعیت کنونی و تدوین راهبردهای مؤثر برای حفاظت کمک کند.

تخریب و قطعه‌قطعه شدن زیستگاه‌ها

ساخت جاده‌ها، ویلاسازی، توسعه شهری و تبدیل جنگل‌ها به زمین‌های کشاورزی، به نابودی یا تجزیه زیستگاه‌های طبیعی انجامیده است. این روند، به‌ویژه برای گونه‌هایی مانند پلنگ ایرانی، که به زیستگاه‌های وسیع نیاز دارند، بسیار خطرناک است.

قطع بی‌رویه درختان و برداشت غیرقانونی چوب

با وجود هشدارها، قطع درختان ارزشمندی همچون راش، افرا و شمشاد همچنان ادامه دارد. این تخریب نه‌تنها باعث از بین رفتن گیاهان نادر جنگل‌های هیرکانی می‌شود، بلکه جانوران وابسته به این پوشش گیاهی نیز آسیب می‌بینند.

شکار غیرمجاز و فقر اقتصادی محلی

در بسیاری از مناطق جنگلی شمال، شکار غیرقانونی به‌عنوان راهی برای تأمین معاش انجام می‌شود. شوکا، مرال، خرس قهوه‌ای و حتی پلنگ از قربانیان همیشگی این روند هستند. نبود نظارت و آموزش کافی، این تهدید را تشدید کرده است.

تأثیر تغییرات اقلیمی بر گونه‌های هیرکانی

افزایش دما، خشکسالی‌های پی‌درپی، تغییر الگوهای بارندگی و گسترش آفات، از جمله تبعات تغییرات اقلیمی هستند که بقای گونه‌های جانوری و گیاهی را با خطر جدی مواجه کرده‌اند. شمشاد هیرکانی مثالی بارز از گونه‌ای است که به دلیل تضعیف سیستم ایمنی، طعمه آفت‌ها شده است.

گردشگری بی‌رویه و بدون برنامه‌ریزی

ورود بی‌ضابطه گردشگران به جنگل‌هایی مانند پارک جنگلی هزار پله، ایجاد کمپ‌های غیرمجاز، ریختن زباله و سر و صدای زیاد باعث برهم خوردن آرامش طبیعی و اخلال در چرخه زندگی حیوانات می‌شود. تأثیر گردشگری بر حیات وحش جنگل‌های هیرکانی اگر کنترل نشود، به یکی از اصلی‌ترین عوامل تهدید تبدیل خواهد شد.

نبود مدیریت و نظارت علمی و یکپارچه

یکی از چالش‌های مهم در حفاظت از گونه‌های در معرض خطر جنگل‌های هیرکانی، نبود برنامه‌ریزی بلندمدت، ضعف در اجرای قوانین و نبود همکاری میان نهادهای مختلف است.

نقش جنگل‌های هیرکانی در حفظ تنوع زیستی

جنگل‌های هیرکانی که در نوار شمالی ایران، از استان گلستان تا گیلان گسترده‌اند، به‌دلیل قدمت میلیون‌ساله‌شان، همچون موزه‌ای زنده از دوران سوم زمین‌شناسی شناخته می‌شوند. این جنگل‌ها نقشی بی‌بدیل در حفظ تنوع زیستی کشور دارند و حفاظت از آن‌ها، برابر با حفاظت از بخشی از تاریخ طبیعی جهان است.

پناهگاه گونه‌های نادر و بومی

بیش از ۸۰ گونه درختی، ۵۰۰ گونه گیاه علفی و صدها گونه جانوری در این زیست‌بوم منحصر‌به‌فرد زندگی می‌کنند. بسیاری از این گونه‌ها، مانند شمشاد هیرکانی، شوکا، مرال و سیاه‌گوش، تنها در همین ناحیه یافت می‌شوند و در هیچ‌جای دیگر دنیا دیده نمی‌شوند. از این رو، جنگل‌های هیرکانی به‌عنوان یکی از نقاط داغ تنوع زیستی (Biodiversity Hotspots) در خاورمیانه شناخته می‌شوند.

حفظ زنجیره غذایی طبیعی

درختان بلندبالای راش و افرا، در کنار بوته‌ها و گیاهان دارویی کمیاب، زیستگاه و منبع تغذیه‌ای برای حشرات، پرندگان و پستانداران فراهم می‌کنند. این زنجیره به حفظ چرخه اکولوژیک طبیعی کمک کرده و به پایداری اکوسیستم منطقه می‌انجامد.

تنظیم اقلیم محلی و منابع آبی

درختان انبوه این جنگل‌ها با ایجاد رطوبت، تولید اکسیژن و جلوگیری از فرسایش خاک، نقشی حیاتی در تعادل اقلیمی و حفظ منابع آبی شمال کشور ایفا می‌کنند. خشک شدن منابع آبی بسیاری از مناطق در نبود این جنگل‌ها، قطعی است.

مأمن گونه‌های در معرض خطر

گونه‌های در معرض خطر جنگل‌های هیرکانی مانند پلنگ ایرانی، خرس قهوه‌ای، قرقاول خزری و حتی برخی از خزندگان نادر، تنها در این زیست‌بوم شرایط ادامه حیات دارند. بدون این جنگل‌ها، آخرین پناهگاه بسیاری از این گونه‌ها از بین خواهد رفت.

منبع ژنتیکی برای تحقیقات زیست‌محیطی

تنوع گیاهی در جنگل هزار پله هیرکانی و دیگر بخش‌های این جنگل، منبعی غنی برای تحقیقات دارویی، کشاورزی و زیستی است. از این نظر، جنگل‌های هیرکانی نه‌تنها میراث طبیعی ایران، بلکه گنجینه‌ای برای آینده بشریت محسوب می‌شوند.

اقدامات حفاظتی و پروژه‌های جهانی

با توجه به اهمیت بی‌بدیل جنگل‌های هیرکانی در حفظ تنوع زیستی، حفاظت از این جنگل‌ها نه تنها مسئولیت ملی بلکه یک ضرورت جهانی است. برای مقابله با تهدیدات مختلف و کاهش خطرات انقراض گونه‌ها، پروژه‌ها و اقدامات حفاظتی مختلف در سطح ملی و بین‌المللی آغاز شده است. در این بخش به بررسی برخی از مهم‌ترین پروژه‌های حفاظت از گونه‌های در معرض خطر و اقدامات حفاظتی می‌پردازیم.

ثبت جنگل‌های هیرکانی در فهرست میراث جهانی یونسکو

یکی از مهم‌ترین اقدامات حفاظتی جهانی در زمینه جنگل‌های هیرکانی، ثبت آن‌ها در فهرست میراث جهانی یونسکو در سال ۲۰۱۹ است. این ثبت جهانی نه تنها به‌عنوان یک ابزار برای حفاظت از زیست‌بوم‌های طبیعی به کار می‌آید، بلکه فرصتی برای جذب حمایت‌های بین‌المللی برای پروژه‌های حفاظتی فراهم کرده است. این اقدام به‌ویژه در جلوگیری از تخریب زیستگاه‌های حیاتی و افزایش آگاهی عمومی و بین‌المللی از اهمیت این جنگل‌ها مؤثر بوده است.

پروژه‌های حفاظت از گونه‌های در معرض خطر

در راستای حفاظت از حیوانات در معرض انقراض جنگل‌های شمال ایران، پروژه‌هایی مانند برنامه‌های حفاظت از پلنگ ایرانی و خرس قهوه‌ای در حال اجرا هستند. این پروژه‌ها شامل شناسایی زیستگاه‌ها، نصب دوربین‌های مدار بسته برای نظارت بر فعالیت‌های گونه‌ها، و ایجاد کریدورهای زیستی برای جلوگیری از تکه‌تکه شدن زیستگاه‌ها می‌باشند. این پروژه‌ها با همکاری سازمان‌های محیط‌زیستی و جوامع محلی در حال پیشرفت هستند.

طرح‌های احیای جنگل و احیای زیستگاه‌ها

یکی از بزرگ‌ترین تهدیدات جنگل‌های هیرکانی، قطع بی‌رویه درختان و از دست رفتن زیستگاه‌های طبیعی است. به همین دلیل، طرح‌های احیای جنگل‌ها و کاشت درختان بومی به‌ویژه در مناطق آسیب‌دیده، از جمله اقداماتی است که در دستور کار قرار گرفته است. این طرح‌ها با هدف بازسازی و افزایش پوشش گیاهی به‌منظور ایجاد یک محیط امن و پایدار برای گونه‌ها اجرا می‌شود.

حفاظت از گونه‌های گیاهی نادر

در کنار حفاظت از جانوران، تلاش‌های بسیاری برای حفاظت از گیاهان نادر جنگل‌های هیرکانی مانند شمشاد هیرکانی و درختان راش و افرا صورت گرفته است. این تلاش‌ها شامل نظارت دقیق بر روی آفات و بیماری‌های گیاهی، افزایش جمعیت گونه‌های در خطر و همچنین ممانعت از برداشت غیرقانونی گیاهان دارویی می‌شود.

برنامه‌های آموزشی و آگاهی‌بخشی

آموزش و آگاهی‌بخشی به جوامع محلی و گردشگران یکی از ابزارهای مهم در حفاظت از جنگل‌های هیرکانی است. پروژه‌های متعددی در این زمینه به اجرا درآمده‌اند که شامل آموزش نحوه تعامل با طبیعت، محدودیت‌های شکار و بهره‌برداری از منابع طبیعی و جلوگیری از آسیب‌های ناشی از گردشگری بی‌رویه می‌باشند. از جمله این پروژه‌ها می‌توان به آموزش به راهنمایان گردشگری و ایجاد کانون‌های آگاهی در جوامع محلی اشاره کرد.

مدیریت گردشگری پایدار

با توجه به اینکه گردشگری می‌تواند هم تهدید و هم فرصتی برای حفظ جنگل‌ها باشد، پروژه‌های مدیریت گردشگری پایدار در منطقه هیرکانی در حال توسعه است. این پروژه‌ها به‌ویژه بر پارک جنگلی هزار پله و دیگر مناطق گردشگری تمرکز دارند و تلاش می‌کنند تا تأثیرات منفی گردشگری بی‌رویه بر روی حیات وحش را کاهش دهند. این اقدامات شامل ایجاد مسیرهای مشخص برای گردشگران، محدود کردن تعداد بازدیدکنندگان در هر دوره زمانی و آموزش رفتارهای مناسب گردشگری است.

همکاری‌های بین‌المللی

در راستای حفاظت از جنگل‌های هیرکانی، چندین پروژه بین‌المللی با همکاری سازمان‌های محیط‌زیستی مانند IUCN (اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت) و WWF (بنیاد جهانی حیات وحش) آغاز شده است. این پروژه‌ها شامل تحقیق و پژوهش، گردآوری داده‌ها و منابع مالی برای حفاظت از زیستگاه‌ها و گونه‌های در خطر است.

خطرات ناشی از گردشگری بی‌رویه بر گونه‌ها

گردشگری یکی از منابع مهم درآمد در بسیاری از مناطق طبیعی و زیستگاه‌های خاص است. اما زمانی که گردشگری به‌صورت بی‌رویه و بدون مدیریت مناسب انجام شود، می‌تواند تهدیدات جدی برای گونه‌های در معرض خطر و اکوسیستم‌های حساس ایجاد کند. در جنگل‌های هیرکانی، که به دلیل تنوع زیستی و وجود گونه‌های نادر از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند، گردشگری بی‌رویه می‌تواند اثرات منفی زیادی بر زیستگاه‌ها و گونه‌های مختلف داشته باشد.

آسیب به زیستگاه‌های طبیعی

گردشگران بی‌ملاحظه و فعالیت‌های ناپایدار نظیر قدم زدن در مناطق حساس یا آتش زدن درختان برای گرم شدن می‌تواند باعث تخریب زیستگاه‌های طبیعی گونه‌ها شود. این آسیب‌ها به‌ویژه در مناطق حساس مانند درختزارهای راش و شمشاد هیرکانی قابل مشاهده است. تخریب این زیستگاه‌ها به‌طور مستقیم موجب کاهش فضای زندگی برای حیوانات و گیاهان در معرض خطر می‌شود.

مزاحمت برای حیوانات در معرض خطر

گردشگری بی‌رویه و تردد زیاد گردشگران در جنگل‌های هیرکانی می‌تواند موجب مزاحمت برای گونه‌های جانوری در حال انقراض مانند پلنگ ایرانی، خرس قهوه‌ای و مرال شود. صدای بلند، حضور غیرقانونی در مناطقی که این حیوانات زندگی می‌کنند و نزدیک شدن به آن‌ها می‌تواند استرس زیادی به این گونه‌ها وارد کند. در نتیجه، حیوانات ممکن است از زیستگاه‌های خود دور شوند و خطرات بیشتری آن‌ها را تهدید کند.

افزایش آلودگی

آلودگی‌های ناشی از گردشگری بی‌رویه، مانند زباله‌های باقی‌مانده از گردشگران، مواد شیمیایی و آلودگی صوتی، می‌تواند تأثیرات منفی عمیقی بر اکوسیستم جنگل‌های هیرکانی بگذارد. این آلودگی‌ها می‌توانند به‌طور مستقیم بر کیفیت آب، خاک و حتی هوا تأثیر بگذارند و در نتیجه، به خطر افتادن شرایط مناسب برای زندگی گونه‌های گیاهی و جانوری منطقه منجر شوند.

اختلال در رفتار طبیعی گونه‌ها

وجود گردشگران و ترافیک در مسیرهای مشخص‌شده در جنگل‌های هیرکانی می‌تواند منجر به اختلال در رفتارهای طبیعی حیوانات شود. حیوانات ممکن است برای فرار از انسان‌ها به مناطق جدید پناه ببرند و در نتیجه، به دلایل مختلفی مانند کمبود منابع غذایی، تغییر در زنجیره غذایی یا مواجهه با شکارچیان جدید، در معرض خطر قرار گیرند.

تهدیدات ناشی از ساخت‌وسازهای گردشگری

برای توسعه گردشگری، نیاز به ساخت‌وسازهایی مانند هتل‌ها، جاده‌ها و پارکینگ‌ها وجود دارد که ممکن است به تخریب بخش‌هایی از جنگل‌های هیرکانی و از دست رفتن زیستگاه‌های حیاتی برای گونه‌ها منجر شود. علاوه بر این، این پروژه‌ها ممکن است موجب تغییرات در جریان آب، افزایش فرسایش خاک و قطع درختان بزرگ بومی شوند که به‌طور مستقیم بر اکوسیستم منطقه آسیب می‌زند.

افزایش فشار بر منابع طبیعی

گردشگری می‌تواند فشار زیادی بر منابع طبیعی وارد کند. به‌عنوان مثال، نیاز به آب برای تأمین نیازهای گردشگران می‌تواند باعث کاهش منابع آبی در مناطق حساس جنگلی شود. این امر، به‌ویژه در شرایط تغییرات اقلیمی، می‌تواند تأثیرات منفی زیادی بر گیاهان و حیوانات منطقه داشته باشد.

افزایش خطر بیماری‌ها و انگل‌ها

تردد زیاد انسان‌ها در مناطق طبیعی می‌تواند باعث انتقال بیماری‌ها و انگل‌ها به حیوانات وحشی شود. این امر به‌ویژه برای گونه‌های در معرض خطر مانند پلنگ‌ها و مرال‌ها می‌تواند تهدید جدی به‌وجود آورد. بیماری‌ها می‌توانند موجب کاهش جمعیت گونه‌ها یا تغییرات رفتاری آن‌ها شوند.

نقش مردم در حفاظت از گونه‌های در معرض انقراض

نجات گونه‌های در معرض خطر جنگل‌های هیرکانی، تنها با همکاری دولت و پروژه‌های جهانی امکان‌پذیر نیست؛ بلکه نقش مردم در حفاظت از گونه‌های در معرض انقراض بسیار حیاتی است. اهمیت تنوع زیستی در جنگل‌های هیرکانی به‌حدی است که این منطقه به‌عنوان یکی از منابع طبیعی ارزشمند کشور شناخته می‌شود. از این‌رو، حفاظت از گونه‌های گیاهی و جانوری این جنگل‌ها نه‌تنها به‌معنای حفظ اکوسیستم‌های بکر است بلکه بر توازن طبیعی محیط‌زیست و کیفیت زندگی انسان‌ها تأثیر زیادی دارد.

• مردم می‌توانند با آگاه‌سازی خود و دیگران در مورد اهمیت حفاظت از گونه‌های در معرض خطر، به حفظ این گونه‌ها کمک کنند.
• نظارت و همکاری مردم در جلوگیری از شکار غیرقانونی حیوانات در معرض خطر یکی از اقدامات ضروری است.
• مردم می‌توانند در پروژه‌های حفاظتی مانند احیای زیستگاه‌های طبیعی و کشت گیاهان بومی مشارکت کنند.
• آگاهی‌رسانی به مردم محلی در خصوص تهدیدات زیست‌محیطی و اهمیت تنوع زیستی می‌تواند تأثیر بزرگی در حفاظت از جنگل‌ها داشته باشد.
• از آنجایی که گردشگری بی‌رویه می‌تواند تهدیدی برای جنگل‌ها و گونه‌های موجود باشد، مردم می‌توانند در توسعه گردشگری پایدار کمک کنند تا آسیب کمتری به طبیعت وارد شود.
• علاوه بر آن، توسعه آموزش محیط‌زیستی در مدارس و تشویق دانش‌آموزان برای آشنایی با گونه‌های نادر می‌تواند در آینده نتایج چشم‌گیری داشته باشد.

گونه‌های در معرض خطر در جنگل‌های هیرکانی و اقدامات حفاظتی

این جدول به معرفی برخی از گونه‌های جانوری و گیاهی در معرض خطر در جنگل‌های هیرکانی پرداخته و دلایل تهدید آن‌ها و همچنین راهکارهای نجات گونه‌های در خطر را نمایش می‌دهد. حفاظت از این گونه‌ها نیازمند تلاش‌های مشترک از سوی نهادهای دولتی، محیط‌زیستی و جوامع محلی است تا از تخریب زیستگاه‌ها جلوگیری شود و تنوع زیستی جنگل‌های هیرکانی حفظ گردد.

گونه‌های در معرض خطر	دلایل تهدید	اقدامات حفاظتی
پلنگ ایرانی	تخریب زیستگاه، شکار غیرقانونی، ترافیک جاده‌ها	ایجاد کریدورهای زیستی، برنامه‌های آموزشی برای مردم
خرس قهوه‌ای	شکار، کاهش منابع غذایی، تغییرات اقلیمی	حفاظت از زیستگاه، نظارت بر جمعیت‌ها
مرال	شکار، تخریب زیستگاه، تکه‌تکه شدن زیستگاه‌ها	ایجاد مناطق حفاظت‌شده، مدیریت پایدار منابع طبیعی
شمشاد هیرکانی	برداشت غیرمجاز، تغییرات اقلیمی، آفات	حفاظت از درختان شمشاد، تحقیقات در مورد تکثیر گیاه
راش هیرکانی	قطع درختان، آتش‌سوزی‌ها	پروژه‌های احیای جنگل، کاشت درختان بومی
افرا هیرکانی	برداشت چوب، آفات و بیماری‌های گیاهی	نظارت بر سلامت گیاهان، آموزش به جوامع محلی
سوسن چلچراغ	جمع‌آوری غیرقانونی، تخریب زیستگاه‌ها	حفاظت از زیستگاه‌ها، جلوگیری از برداشت غیرمجاز
درخت زبان گنجشک هیرکانی	آفات، قطع درختان، تغییرات اقلیمی	تحقیقات در مورد مقاومت گیاهان، حفاظت از زیستگاه‌ها

سخن پایانی

جنگل‌های هیرکانی گنجینه‌ای بی‌بدیل از تاریخ طبیعی، تنوع زیستی و حیات جانوری هستند. اما تداوم حیات در این اکوسیستم غنی، در گرو توجه و تلاش همگانی برای حفظ آن است. حیوانات در معرض انقراض جنگل‌های شمال ایران و گیاهان نادر جنگل‌های هیرکانی، زنگ خطری جدی برای آینده طبیعت کشورمان هستند. برای نجات این میراث، کافی است با طبیعت مهربان‌تر باشیم، از راه‌های مبارزه با قطع درختان در جنگل‌ها حمایت کنیم و در نقش یک شهروند آگاه، در حفظ جنگل‌ها و گونه‌های آن مشارکت فعال داشته باشیم.

سوالات متداول

مهم‌ترین دلایل تهدید گونه‌های جانوری و گیاهی در جنگل‌های شمال ایران چیست؟

توسعه ناپایدار، شکار غیرمجاز، تخریب زیستگاه، تغییرات اقلیمی و گردشگری بی‌ضابطه از مهم‌ترین دلایل تهدید گونه‌های جنگلی شمال هستند.

چه اقداماتی برای حفاظت از گونه‌های در معرض خطر انجام شده است؟

پروژه‌های حفاظت از گونه‌های در معرض خطر شامل پایش جمعیت جانوری، احیای زیستگاه‌ها، مقابله با آفات و همکاری با نهادهای بین‌المللی مانند یونسکو انجام شده‌اند.

گردشگری چه تاثیری بر حیات وحش جنگل‌های هیرکانی دارد؟

تاثیر گردشگری بر حیات وحش جنگل‌های هیرکانی در صورت نبود مدیریت می‌تواند منفی باشد؛ ورود بی‌رویه، زباله‌گذاری، آلودگی صوتی و نابودی زیستگاه‌ها تهدید بزرگی به شمار می‌آید.

مردم چگونه می‌توانند به نجات گونه‌های در خطر کمک کنند؟

با کاهش استفاده از منابع جنگلی، رعایت قوانین محیط زیست، مشارکت در برنامه‌های آموزشی و حمایت از راه‌های مبارزه با قطع درختان در جنگل‌ها می‌توان در حفاظت مؤثر بود.

پارک جنگلی هزار پله چه اهمیتی در حفظ گونه‌های نادر دارد؟

پارک جنگلی هزار پله یکی از زیستگاه‌های مهم حیات‌وحش در استان گلستان است که با توجه به تنوع گیاهی در جنگل هزار پله هیرکانی، نقش کلیدی در حفظ گونه‌های در خطر دارد.